Duurzaam ondernemen duur? Niet met de juiste subsidies

Duurzaam ondernemen. Voor de een betekent dat milieuvriendelijke keuzes maken, sociale verantwoordelijkheid nemen, minder energie gebruiken. Misschien denk je direct aan zonnepanelen, warmtepompen en het sponsoren van een lokale vereniging. Maar duurzaam ondernemen is zoveel meer dan dat. Wat centraal staat is dat je vanuit de kern van je bedrijf goed doet voor de samenleving en/of het milieu, gericht op de lange termijn. Die manier van denken zit bij sommige ondernemers in het DNA, anderen blijven vertwijfeld hangen bij de eerste lettergreep bij: ‘duur’. 

Tekst: Lorenza Verbaten – Contexxt Communicatie

We kennen allemaal de drie P’s: Planet, People en Profit. Die laatste is nodig om ook de eerste twee P’s te laten gedijen. Het is het eeuwige spanningsveld voor ondernemers, want idealisme is mooi, maar de zaak moet wel blijven draaien. En toch biedt duurzaam ondernemen kansen, zeker als je een voorloper in je branche durft te zijn. Het versterkt je imago als bedrijf of werkgever, je loopt voor op wetgeving (zoals ESG), je kunt je onderscheiden in je markt én het kan je zelfs geld opleveren op de lange(re) termijn, na de terugverdientijd van je investering.

Duurzaam investeren loont

Hoe vroeger je erbij bent, hoe sneller je kunt beginnen met besparen of hoe vroeger je voorop loopt in jouw vakgebied. Maar een investeringsbedrag blijft nodig. Heb je dit niet zo een-twee-drie op de plank liggen, dan zijn er allerlei interessante vormen van financiering mogelijk. Denk aan groenfinancieringen – waarbij banken leningen aanbieden met een lagere rente voor ondernemers die verduurzamen -, het leasen van apparatuur om de investering te spreiden, crowdfunding voor duurzame projecten en natuurlijk duurzaamheidssubsidies. Over deze laatste optie vertelt subsidie-expert Hans Verlaak van Verlaak Consultants uit Etten-Leur ons meer (verlaak.nl).

“De energietransitie staat hoog op de agenda en de overheid stimuleert dan ook allerlei verduurzamende maatregelen. Vooral energiebesparende activiteiten kunnen voor heel veel bedrijven interessant zijn. Er zijn verschillende subsidies die investeringen in bijvoorbeeld isolatie, warmtepompen, zonnepanelen, energiezuinige voertuigen en laadfaciliteiten op eigen terrein betaalbaar maken. Een subsidie voor een warmtepomp kan zelfs oplopen tot wel 25.000 euro.”

Meest interessante subsidies 

Enige beroepsdeformatie is Hans niet vreemd, merk je zodra je met hem aan tafel zit. Hij denkt zowat in subsidiekansen en schudt ze zo uit zijn mouw lijkt het wel. Hij deelt met ons zijn top 10 meest gangbare en interessante subsidieregelingen. 

• Sprila/Sprula

Deze subsidie is gericht op bedrijven die een laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen willen installeren; laadpalen bijvoorbeeld. De subsidie mag worden gebruikt voor zowel het inwinnen van advies over de aanleg als voor de daadwerkelijke plaatsing. De hoogte van de subsidie hangt af van de capaciteit van de laadpunten en het aantal aansluitingen. Om in aanmerking te komen, moeten aanvragen vóór het einde van het jaar worden ingediend wegens mogelijke budgetbeperkingen​.

• SEBA (Subsidie Emissieloze Bedrijfsauto’s)

De SEBA biedt bedrijven een subsidie van maximaal €5.000 per bedrijfsauto voor de aanschaf van volledig emissievrije voertuigen. Deze regeling is bedoeld om de transitie naar schoner vervoer te bevorderen, met name voor lichte bedrijfswagens. De subsidie is nog beschikbaar voor aanvragen die in het lopende jaar worden ingediend, maar bedrijven wordt geadviseerd snel te handelen vanwege budgetlimieten​.

• AanZet

Deze regeling is speciaal voor ondernemers die hun vrachtwagens willen verduurzamen met behulp van emissieloze voertuigen. Het budget voor AanZet is momenteel gesloten, maar de subsidie gaat in januari 2025 weer open. Hiermee ondersteunt de overheid een verdere ‘vergroening’ van de transportsector.

• Energie-investeringsaftrek (EIA)

Deze regeling is bedoeld om energiezuinige investeringen aantrekkelijker te maken. De EIA biedt bedrijven een fiscale aftrek van 45,5% op investeringen in energiebesparende maatregelen, zoals zonnepanelen, isolatie, en LED-verlichting. Als je aan de voorwaarden voldoet kun je deze investering als aftrekpost opvoeren en daarmee dus belasting besparen. 

• Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE)

Met de ISDE kun je met je bedrijf subsidie ontvangen voor installaties zoals warmtepompen en zonnepanelen, met bedragen variërend tussen de €3.000 en €25.000 per installatie. De subsidiebedragen verschillen afhankelijk van het type installatie en de duurzaamheidseisen. De ISDE moet worden aangevraagd voordat de installatieopdracht definitief wordt verstrekt.

• SDE++ (Stimulering Duurzame Energietransitie) 

Deze exploitatiesubsidie richt zich op de langere termijn en vergoedt een deel van de exploitatiekosten van duurzame energie-installaties. Je kunt subsidie ontvangen voor onder andere zonnepanelen, hernieuwbare gassen, en CO₂-afvanginstallaties. De subsidie wordt berekend op basis van de marktprijs en de daadwerkelijke energieproductie of CO₂-besparing.

• SSEB (Subsidieregeling Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel)

Deze regeling is opgezet om de bouwsector milieuvriendelijker te maken. De SSEB helpt bouwbedrijven bij het verduurzamen van hun machines door financiële ondersteuning voor de elektrificering van bouwmaterieel. Ondersteuning kan worden verkregen voor de aanschaf van elektrisch materieel en aanpassingen van bestaand materieel​.

• MIA/Vamil

De Milieu-investeringsaftrek (MIA) en de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil) zijn combinatieregelingen die belastingvoordeel geven op milieuvriendelijke investeringen. Met de MIA kunnen bedrijven tot 45% van de investeringskosten aftrekken, terwijl de Vamil flexibiliteit in afschrijving biedt tot 75% van de investering. Deze regelingen maken duurzame investeringen financieel aantrekkelijk.

• WBSO (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk)

De WBSO helpt bedrijven om hun concurrentiepositie te versterken door innovatiekosten te verlagen​. Deze regeling biedt fiscale voordelen voor bedrijven die innovatieve R&D-projecten uitvoeren, zoals technologieontwikkeling en productinnovatie. Deze regeling verlaagt de loonkosten van R&D-personeel en andere uitgaven, waardoor het makkelijker wordt om te investeren in innovatie. 

• SLIM-subsidie 

De SLIM-subsidie is vooral aantrekkelijk voor mkb-bedrijven die willen investeren in hun personeelsontwikkeling​. De SLIM-regeling is gericht op investeringen in de duurzame inzetbaarheid van personeel en ondersteunt bedrijven bij de ontwikkeling van medewerkers. Bedrijven kunnen de subsidie gebruiken voor projecten zoals e-learningprogramma’s, bedrijfsscholen of trajecten die de competenties van medewerkers verbeteren.

Misschien hebben deze subsidies je aan het denken gezet over de mogelijkheden van financiering voor verduurzaming. Check dan ook eens de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Hier kun je heel gericht zoeken naar zowel particuliere als zakelijke subsidies voor jouw investeringsdoel of sector. Ga naar rvo.nl/subsidies-financiering. 

Complexe subsidies voor innovatie

Het kan heel gemakkelijk zijn, zo’n subsidieaanvraag. Maar er zitten ook nog wel eens wat haken en ogen aan, weet Hans uit ervaring. 

“Voor particulieren is het subsidielandschap vrij overzichtelijk, en is het vrij eenvoudig om een aanvraag in te dienen. Bij subsidies voor bedrijven komt het vaak wat nauwer. Dat heeft soms te maken met de timing – je aanvraag moet voor een bepaalde tijd binnen zijn – maar het kan ook gewoon zijn dat de ‘pot’ al heel snel leeg is. Zo diende ik voor een opdrachtgever eens een aanvraag in die in een heel kort tijdsbestek ingevuld moest worden. Ik zat er helemaal klaar voor, en toen liep het systeem vast. Er waren te veel gegadigden tegelijk bezig. Achteraf bleek het geld al binnen 5 minuten op te zijn. In zo’n situatie is het extra belangrijk dat je alle gegevens die je moet invullen volledig bij de hand hebt.”

Let daarom op deze belangrijke aandachtspunten bij het aanvragen van een subsidie:

• Bereid je goed voor. Kijk naar de eisen per subsidie en zorg dat je je gegevens compleet hebt op het moment van aanvragen.
• Check ook op welk moment je de aanvraag mag indienen. Sommige aanvragen moet je vóór je besluit (voor je je handtekening hebt gezet) indienen, andere subsidies mag je ook nog – voor bepaalde tijd – na je investering aanvragen.
• Houd openstellingen in de gaten: Budgetten kunnen snel op zijn, soms al binnen een dag. Wedden op meerdere paarden is dan ook geen slecht idee.
• Zorg dat de specificaties op de offertes duidelijk zijn. Er zijn bijvoorbeeld duizenden warmtepompen op de markt, maar de capaciteit, het type en merk bepalen hoeveel subsidie je krijgt. Vraag dus of de aanbieder dit duidelijk vermeldt.
• Houd een heldere administratie bij. Dit is essentieel voor eventuele controles door de subsidieverstrekker.

Wanneer is het slim om hulp te zoeken bij je subsidieaanvraag?

Oké, je kunt dus heel veel subsidies prima zelf aanvragen, als je je er maar goed in verdiept. Toch zijn er ook situaties waarin je beter hulp inschakelt, want de wegen in het subsidielandschap zijn niet altijd zonder beren. Maar dat niet alleen, het kan ook zijn dat je kansen misloopt wanneer je alleen de meest voor de hand liggende subsidies najaagt. Een subsidieadviseur bekijkt het hele plaatje, vraagt je naar je toekomstplannen en helpt je zo om strategische keuzes te maken die financieel het aantrekkelijkst zijn. Hans geeft een mooi voorbeeld uit de praktijk:

“Ik begeleid momenteel een bedrijf dat flink aan het uitbreiden is en nieuwe vestigingen opent. Waar zij in eerste instantie aan nieuwbouwpanden dachten, heb ik ze laten zien dat duurzame renovatie van een bestaand pand qua subsidie veel aantrekkelijker is.” 

Dan zijn er ook nog complexere subsidieaanvragen, voor innovatie bijvoorbeeld. Hierbij kun je denken aan product- of procesinnovatie, systemen en procesinrichting. Deze subsidieaanvraagtrajecten duren vaak wat langer en zijn gebaat bij goede onderbouwing, de juiste specificaties en documentatie. In zo’n project is extern advies inwinnen aan te raden.

Wat als een subsidie niet genoeg is?

Wanneer de subsidie waar je op hoopte niet wordt toegekend, of niet kostendekkend is voor je investering, dan kun je ook naar een bank toe stappen. Denk aan de Rabo Impactlening van Rabobank – die een voordelig rentetarief biedt voor bedrijven die voldoen aan duurzaamheidscriteria (zoals BREEAM of Green Key). Of kijk eens naar het ASN Groenprojectenfonds, dat aantrekkelijke leningen biedt voor duurzame bouwprojecten, energiebesparing, en de ontwikkeling van natuur en biodiversiteit. Triodos Bank heeft een Groene Lening en Duurzaamheidslening. Zij financieren hiermee projecten die aantoonbaar bijdragen aan een betere leefomgeving, zoals circulair bouwen en energiebesparing.

Duurzaamheid geeft je de kans om iets terug te doen voor de maatschappij en een positieve impact te maken op milieu en natuur. Je bouwt aan de toekomstbestendigheid van je bedrijf, en dan is het ook nog eens financieel laagdrempeliger dan je wellicht tot nu toe dacht. Dus, wat houdt jou nog tegen om duurzame investeringen te doen? 

—